BÜNYAN TİCARET ODASI 2019 YILI DIŞ PAZAR PİYASA ARAŞTIRMASI
BÜNYAN TİCARET ODASI 2019 YILI DIŞ PAZAR PİYASA ARAŞTIRMASI
Birleşik Arap Emirlikleri
Ülke Ekonomisi (2017)
|
GSYİH (milyar ABD $, reel, ppp) |
572,7 |
Enflasyon Oranı (%) |
1,73 |
|
GSYİH Büyüme Oranı (%) |
2,0 |
İşsizlik Oranı (%) (2013 yılı) |
2,4 |
|
Nüfus (milyon) |
9,4 |
İhracat |
320,7 |
|
Kişi Başına GSYİH (ABD $, ppp) |
60.296 |
İthalat |
239,9 |
Kaynak: Economist Intelligence Unit, BAE Federal İstatistik ve Rekabetçilik Otoritesi
İhracat yaptığı başlıca ülkeler: Japonya, Hindistan, ÇHC, İsviçre, Güney Kore, Singapur, Suudi Arabistan
İthalat yaptığı başlıca ülkeler: ÇHC, Hindistan, ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Türkiye
Başlıca ihracat kalemleri: Ham petrol, hidrokarbon ürünleri, mücevherat, metaller, plastikler, elektrik ve elektronik ürünler, makinalar ve motorlu taşıtlar.
Başlıca ithalat kalemleri: Altın (işlenmemiş/yarı-işlenmiş), kıymetli taşlar/mücevherat, makinalar, elektrik ve elektronik ürünler, hava taşıtları, motorlu taşıtlar ve yedek parçaları, petrol ürünleri, plastikler, hazır giyim, demir-çelik
İkili Ticari ve Ekonomik İlişkiler:
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
|
İhracat |
4,68 |
5,406 |
9,184 |
3,14 |
|
İthalat |
2,01 |
3,701 |
5,669 |
3,78 |
|
Hacim |
6,69 |
9,107 |
14,853 |
6,92 |
|
Denge |
2,67 |
1,705 |
3,515 |
-0,64 |
( Milyar ABD Doları)
Başlıca ihraç ürünlerimiz: kıymetli taşlar/metaller, hava taşıtları aksam ve parçaları, petrol ürünleri ile makinalar ve elektrikli cihazlar, demir-çelik
Başlıca ithal ürünlerimiz: Altın, alüminyum, mücevherat, petrol yağları, kimyasal maddeler, demir
BAE’de faaliyette bulunan ve Türk vatandaşlarının sahibi veya ortağı olduğu firma sayısı 650 civarındadır. Türkiye’de faaliyette bulunan BAE sermayeli firma sayısı ise 200 civarındadır.
BAE’de bulunan Türk firmalarının faaliyetleri daha çok genel ticaret, petrol, inşaat-ulaştırma, güvenlik teçhizatı, gıda ve inşaat malzemeleri gibi sektörlerde yoğunlaşmaktadır. BAE ayrıca, müteahhitlik hizmetleri sektöründe faaliyet gösteren firmalarımız için önemli bir pazar konumundadır.
İkili İşbirliği Mekanizmaları
Karma Ekonomik Komisyon (KEK) Toplantısı : Türkiye – Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 9. Dönem Toplantısı 6-7 Şubat 2017 tarihlerinde Ankara’da yapılmıştır. KEK Eşbaşkanları tarafımızda Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve BAE tarafında Ekonomi Bakanı Sultan bin Said Al Mansoori’dir.
Türkiye-BAE İş Konseyi: Türkiye-BAE İş Konseyi, 2000 yılında Abu-Dabi Ticaret ve Sanayi Odası, Dubai Ticaret ve Sanayi Odası, BAE Ticaret ve Sanayi Odası Federasyonu, Şarjah Ticaret ve Sanayi Odası ile imzalanan anlaşma ile DEİK çatısı altında kurulmuştur. Türkiye-BAE İş Konseyi Yürütme Kurulu üyeleri son olarak Dubai Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 7-9 Mayıs 2017 tarihlerinde Dubai’de düzenlenen toplantıya katılmışlardır.
İSRAİL
Türkiye ile İsrail arasında imzalanan ve 1 Mayıs 1997 tarihinde yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması’nı takiben, İsrail ile 2000 yılında 1 Milyar Dolar olan ticaret hacmimiz 2014 yılı itibarıyla 5,8 milyar ABD Doları ile maksimum düzeyine çıkmıştır. 2017 yılı itibariyle de ihracatımız 3,4 milyar dolar, ithalatımız ise 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiş dış ticaret hacmimiz ise 4,9 milyar dolar olmuştur.
Türkiye-İsrail Dış Ticaret Değerleri (Bin ABD Dolar)
|
İsraile ihracatımızda en önemli ürünler binek otomobilleri, demir çelik ürünleri, izole edilmiş kablo ve teller, mücevherci eşyası ve aksamı, plastik eşyalar, konfeksiyon ürünleri, beyaz eşya, seramik ürünleri ve çimentodur.
Türkiye'nin İsrail'e İhracatında Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
|
GTİP |
ÜRÜN ADI |
2015 |
2016 |
2017 |
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
2,698,131 |
2,955,545 |
3,409,532 |
|
'8703 |
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (yarış rabaları dahil) |
413,844 |
372,513 |
443,106 |
|
'7214 |
Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar (dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olanIar dahil) |
196,152 |
269,457 |
326,876 |
|
'8544 |
İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar |
126,875 |
119,965 |
141,822 |
|
'7213 |
Demir veya alaşımsız çelikten filmaşin (sıcak haddelenmiş, kangal halinde) |
75,513 |
82,101 |
140,806 |
|
'7113 |
Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden) |
67,800 |
80,348 |
93,899 |
|
'3924 |
Plastikten sofra, mutfak, ev, sağlık veya tuvalet eşyası |
55,864 |
60,113 |
77,302 |
|
'6204 |
Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç) |
58,948 |
72,037 |
76,830 |
|
'8418 |
Buzdolapları, dondurucular ve diğer soğutucu ve dondurucu cihazlar ve ısı pompaları |
54,165 |
65,866 |
74,193 |
|
'6907 |
Cilasız veya sırsız seramikten döşeme veya kaplama karoları ve kaldırım taşları, mozaik küpler vb. |
1,234 |
1,195 |
59,153 |
|
'2523 |
Çimento |
38,789 |
50,079 |
54,370 |
|
'3923 |
YOK |
41,169 |
47,742 |
53,023 |
|
'6802 |
Yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan taşı hariç), mozik için küp şeklinde taşlar, granüller |
41,217 |
46,732 |
52,737 |
|
'4803 |
Tuvalet ve yüz temizliği için ince kağıt, havlu veya kağıt peçete vb. Kağıtlar |
35,174 |
38,871 |
40,599 |
|
'7306 |
Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller |
26,950 |
21,555 |
40,357 |
|
'2402 |
Tütün/tütün yerine geçen maddelerden purolar, sigarillolar ve sigaralar |
43,277 |
45,647 |
38,891 |
|
'9403 |
Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları |
15,241 |
25,539 |
38,417 |
|
'3402 |
Yıkama, temizleme müstahzarları (sabunlar hariç) |
30,416 |
31,881 |
36,642 |
|
'5702 |
Dokunmuş halılar ve dokumaya elverişli maddelerden diğer yer kaplamaları |
30,696 |
31,091 |
35,154 |
|
'9401 |
Oturmaya mahsus mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları |
20,640 |
27,455 |
34,742 |
|
'3920 |
Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye (gözeneksiz) |
29,137 |
30,306 |
33,865 |
|
'9619 |
Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya |
18,941 |
17,960 |
31,796 |
|
'7216 |
Demir veya alaşımsız çelikten profiller |
20,609 |
23,221 |
31,625 |
|
'1905 |
Ekmek, pasta, kek, bisküvi ve diğer ekmekçi mamüller, hosti, boş ilaç kapsülü mühür güllacı, pirinç kağıdı vb |
17,257 |
24,769 |
31,379 |
|
'6206 |
Kadınlar ve kız çocuklar için bluzlar, gömlekler ve gömlek-bluzlar |
22,491 |
26,504 |
28,612 |
|
'6109 |
Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme) |
21,423 |
25,494 |
27,889 |
|
'6203 |
Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (yüzme kıyafeti hariç) |
26,689 |
27,029 |
26,922 |
|
'7604 |
Aluminyumdan çubuklar ve profiller |
14,812 |
18,109 |
23,542 |
|
'4819 |
Kağıttan, kartondan, selüloz vatkadan veya selüloz lif tabakalarından kutu, mafhaza, torba vb. |
11,659 |
13,978 |
23,321 |
|
'2506 |
Kuvars (tabii kumlar hariç), kuvarzit |
24,586 |
25,094 |
22,592 |
|
'8708 |
Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar |
16,623 |
18,266 |
21,372 |
|
'6302 |
Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri |
18,570 |
24,087 |
21,245 |
|
'6110 |
Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya (örme) |
13,555 |
18,958 |
19,814 |
|
'8450 |
Ev veya çamaşırhane tipi yıkama makinaları (yıkama ve kurutma tertibatı bir arada olanlar dahil) |
14,794 |
16,367 |
19,804 |
|
'8716 |
Römorklar ve yarı römorklar; hareket ettirici tertibatı bulunmayan diğer taşıtlar; bunların aksam ve parçaları |
9,418 |
13,826 |
19,685 |
|
'7408 |
Bakır teller |
16,436 |
15,041 |
19,160 |
|
'5603 |
Dokunmamış mensucat (emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş olsun olmasın) |
21,780 |
25,782 |
17,999 |
|
'6004 |
Diğer örme mensucat (en>30cm, elastomerik/kauçuk iplik=>%5) |
17,774 |
17,317 |
15,487 |
|
'7308 |
Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. |
7,847 |
11,000 |
15,411 |
|
'1704 |
Kakao içermeyen şeker mamulleri (beyaz çikolata dahil) |
16,406 |
16,751 |
15,257 |
|
'2202 |
Sular (mineral ve gazlı sular dahil) ve alkolsüz diğer içecekler (tatlandırıcılı, lezzetlendirilmiş) |
12,887 |
12,650 |
14,949 |
|
'7208 |
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) |
8,275 |
11,052 |
14,863 |
|
'0702 |
Domates (taze/soğutulmuş) |
9,068 |
13,896 |
14,606 |
Kaynak: Trademap (www.trademap.org)
İthalatımızda en önemli ürünler ise petrol yağları, propilen polimerler, siklik hidrokarbonlar, elektrik enerjisi üretim grupları ve etilen polimerlerdir.
Türkiye'nin İsrail'den İthalatında Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
|
GTİP |
ÜRÜN ADI |
2015 |
2016 |
2017 |
|
|
|
|
|
|
|
|
TOPLAM |
1,672,501 |
1,385,605 |
1,505,074 |
|
'2710 |
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar |
878,866 |
583,528 |
557,822 |
|
'3902 |
Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) |
85,928 |
75,178 |
157,467 |
|
'2902 |
Siklik hidrokarbonlar |
54,854 |
63,754 |
65,603 |
|
'8502 |
Elektrik enerjisi üretim (elektrojen) grupları ve rotatif elektrik konvertörleri |
32,884 |
23,298 |
58,329 |
|
'3206 |
Diğer boyayıcı maddeler , lüminofor olarak kullanılan inorganik ürünler |
22,909 |
24,495 |
37,664 |
|
'3901 |
Etilen polimerleri (ilk şekillerde) |
43,827 |
19,760 |
30,678 |
|
'7204 |
Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler |
27,542 |
25,174 |
29,633 |
|
'8424 |
Sıvı veya tozları püskürtmeye, dağıtmaya mahsus mekanik cihaz, yangın söndürme cihazları, yangın ve kum püskürtme mak. |
22,195 |
27,413 |
27,128 |
|
'2809 |
Difosfor pentaoksit, fosforik asit ve polifosforik asitler |
21,421 |
31,767 |
26,013 |
|
'8411 |
Turbojetler, turbopropellerler ve diğer gaz türbinleri |
480 |
23,776 |
24,325 |
|
'8406 |
YOK |
22,781 |
4 |
23,006 |
|
'2510 |
Tabii kalsiyum fosfatlar, tabii aluminyum kalsiyum fosfat ve fosfatlı tebeşir |
45,561 |
32,512 |
22,410 |
|
'5603 |
Dokunmamış mensucat (emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş olsun olmasın) |
13,675 |
9,853 |
20,238 |
|
'2707 |
Yüksek sıcaklıkta taşkömürü katranının damıtılmasından elde yağlar ve diğer ürünler |
19,359 |
16,904 |
16,596 |
|
'6001 |
Örme tüylü mensucat |
8,209 |
10,095 |
15,686 |
|
'1209 |
Ekim amacıyla kullanılan tohum, meyve ve sporlar |
11,034 |
9,825 |
15,362 |
|
'8209 |
Aletler için monte edilmemiş levha, çubuk, uç vb (sermetlerden) |
15,783 |
12,355 |
14,316 |
|
'5402 |
Sentetik filament iplikleri (dikiş ipliği hariç) (perakende olarak satılacak hale getirilmemiş) |
13,205 |
14,137 |
13,576 |
|
'0804 |
Hurma, incir, ananas, avokado ve guava armudu, mango ve mangost (taze/kurutulmuş) |
3,128 |
7,899 |
12,112 |
|
'4805 |
Diğer kağıt ve kartonlar (kuşe edilmemiş veya sıvanmamış, rulo veya tabaka halinde |
10,927 |
17,901 |
11,705 |
|
'9013 |
Sıvı kristalli tertibat, lazerler, diğer optik cihaz ve aletler |
18,063 |
29,239 |
11,313 |
|
'3808 |
Haşarat öldürücü, dezenfekte edici, zararlıları yok edici,sürgünleri önleyici, bitkilerin büyümesini düzenleyici ürünler |
7,957 |
9,515 |
9,924 |
|
'9018 |
Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar |
11,479 |
11,564 |
9,837 |
|
'7108 |
Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) |
9,226 |
10,673 |
9,770 |
|
'3104 |
Potaslı mineral veya kimyasal gübreler |
8,119 |
10,215 |
9,582 |
|
'3812 |
Vulkanizasyon çabuklaştırıcı, kauçuk/plastik için plastifiyan bileşikler, oksidasyonu önleyici veya dayanıklılaştırıcı |
6,608 |
6,882 |
9,483 |
|
'9999 |
#YOK |
9,058 |
12,305 |
9,270 |
|
'3920 |
Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye (gözeneksiz) |
8,133 |
7,762 |
9,171 |
|
'3824 |
Dökümhane maçalarına veya kalıplarına mahsus müstahzar bağlayıcılar, kimya ve bağlı sanayide kull. diğer kimyasal ür. |
6,659 |
4,589 |
9,104 |
|
'4802 |
Sıvanmamış kağıt ve karton ve her boyutta perfore edilmemiş delikli kart ve delikli şerit kağıt |
5,017 |
3,306 |
8,837 |
|
'8443 |
Baskı yapmaya mahsus makinalar; kopyalama ve faks makinaları; bunların aksam, parça ve aksesuarları |
9,651 |
9,630 |
8,126 |
|
'8517 |
Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar |
8,498 |
9,525 |
8,045 |
|
'8481 |
Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için musluklar, valfler (vanalar) ve benzeri cihazlar |
5,312 |
6,479 |
7,702 |
|
'3004 |
Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) |
26,498 |
21,123 |
7,653 |
|
'9002 |
Alet ve cihaz için monte edilmiş mercek, prizma, ayna ve optik elemanlar (optik tarzda işlenmiş camdan olanlar hariç) |
942 |
5,262 |
7,474 |
|
'2917 |
Polikarboksilik asitler, anhidritleri, halojenürleri ve türevleri |
7,090 |
9,255 |
7,177 |
|
'8543 |
Kendine has fonksiyonlu diğer elektrikli makina ve cihazlar |
6,759 |
12,132 |
7,110 |
|
'5201 |
Pamuk (karde edilmemiş veya penyelenmemiş) |
2,066 |
2,915 |
6,537 |
|
'3002 |
İnsan kanı, hayvan kanı, serum, aşı, toksin vb. Ürünler |
4,403 |
4,226 |
6,355 |
|
'3105 |
Azot, fosfor ve potasyumun ikisini veya üçünü içeren mineral veya kimyasal gübreler |
5,939 |
9,778 |
6,250 |
|
'8525 |
Radyo veya televizyon yayınlarına mahsus verici cihazlar, televizyon kameraları, dijital ve görüntü kaydedici kameralar |
46 |
5,235 |
5,981 |
|
'3917 |
Plastikten hortumlar, borular ve bağlantı elemanları (manşon, nipel, dirsek, flanşlar, vb.) |
1,493 |
1,507 |
5,851 |
İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller
1-Serbest Ticaret Anlaşması
Türkiye ile İsrail arasında karşılıklı mal ve hizmet ticaretinin genişletilmesi yoluyla iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin ahenkli şekilde gelişmesini teşvik etmek; iki ülke arasındaki ticaret için dürüst rekabet koşullarını sağlamak; ticaretteki engellerin kaldırılması suretiyle dünya ticaretinin gelişmesi ve genişlemesine katkıda bulunmak ve Türkiye ile İsrail arasındaki işbirliğini arttırmak şeklinde sıralanabilecek amaçlarla 14 Mart 1996 tarihinde imzalanan ve 1 Mayıs 1997 tarihinde yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında yaklaşık 200 ürüne uygulanan gümrük vergileri kaldırılmış, böylece ihracatımızda ve ithalatımızda önemli oranda artış kaydedilmiştir. Anlaşma metnine Ekonomi Bakanlığı’nın web sayfasından ulaşılabilmektedir.
2-Diğer Anlaşmalar
Türkiye ile İsrail arasında serbest ticaret anlaşmasına ek olarak; Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması, Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi, Vergi Kaçakçılığının Engellenmesi, Ticari, Ekonomik, Sınai, Teknik ve Bilimsel İşbirliği, Ar-Ge ve Standardizasyon, Uygunluk Değerlendirmesi ve Metroloji Alanında İşbirliği, Bilimsel ve Teknik İşbirliği, Çevre Sorunlarında ve Doğa Korunmasında İşbirliği, Kültür Alanında İşbirliği, Turizm İşbirliği, Sağlık ve Tıp Alanında İşbirliği Anlaşmaları ve Tarımsal İşbirliği Mutabakat Zaptı mevcuttur.
İhracat Potansiyeli Olan Başlıca Sektörler
İsrail pazarında Türkiye için potansiyel arz eden başlıca sanayi sektörleri şunlardır: ambalaj malzemeleri, beyaz eşya, cam ve seramik inşaat malzemeleri, demir çelik, doğal taşlar, elektrikli makineler ve kablolar, elektronik, elyaf ve iplik, ev tekstili, halı, hazır giyim, ısıtma soğutma ve havalandırma cihazları, inşaat malzemeleri, kağıt karton ürünleri, kimya sanayi, kumaş, mobilyalar, otomotiv ana ve yan sanayi, sofra ve mutfak eşyaları, temizlik maddeleri.
İsrail pazarında Türkiye için potansiyeli olan başlıca tarım sektörleri ise bakliyat, bisküvi, bitkisel yağlar, hububat, kuru meyveler, makarnalar, sert kabuklu meyveler, şekerli ve çikolatalı mamuller ile yumurta sektörüdür.
İki Ülke Arasındaki Ticarette Yaşanan Sorunlar
İki ülke arasındaki ticari ilişkiler geliştikçe, çıkan ihtilafların sayısı da artmaktadır. Başlıca ihtilaf nedenleri arasında malın kalitesinin beğenilmemesi nedeniyle malın iadesi veya fiyatta indirime gidilmesi gibi hususlar yer almaktadır. Türk firmalarının İsrailli firmalar ile çalışırken, tüm hususların detaylı bir şekilde yer aldığı yazılı bir sözleşme yapmalarında fayda görülmektedir.
Ayrıca, bazı hallerde mal bedelinin tahsil edilememesi gibi durumlarla da karşılaşılmaktadır. İsrailli firmalar, Türk firmaları arasındaki rekabeti bildikleri için; ihracatçılarımızı “açık hesap” çalışmaya zorlamaktadır. Güvene dayalı olan bu sistemde, alacağın ödenmemesi durumunda hukuki yollara başvurma imkanı olmakla birlikte, tahsilat çok zor olmaktadır. Bu itibarla firmalarımızın muhakkak suretle yazılı anlaşma yapmaları ve “gayri kabili rücu akreditif” ile çalışmaları tavsiye edilmektedir. Ticaret hacmindeki artışa paralel olarak Türk ve İsrailli bankaların her iki ülkede karşılıklı şube açmalarının teşvik edilmesi maliyeti düşürücü bir etki yaratacaktır.
İsrail’de firmaların Ticaret Odaları’na üyeliği zorunlu olmadığından; uyuşmazlık halinde Odalar nezdinde herhangi bir yaptırım uygulanamamaktadır. Uyuşmazlığın ancak mahkeme yoluyla çözülmesi mümkün olabilmektedir. Bu nedenle firmalarımızın sözleşme şartlarını açık bir şekilde belirtmelerinde fayda görülmektedir. İsrailli firmalar yüz yüze iş görüşmelerini tercih etmektedirler. Bu nedenle çok rahatlıkla Türkiye’ye gelebilecekleri gibi, Türk partnerlerini de İsrail’e davet edebilmektedirler.
İsrailli Hukuk Büroları ve Avukatlar hakkında bilgiye http://www.martindale.co.il adresinden, İsrail'de yerleşik Türkçe bilen avukatlar veya Türkiye’de yerleşik İbranice bilen avukatlar ile ilgili olarak ise T.C. Tel Aviv Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği’ne başvurulması faydalıdır.
Türkiye ile İsrail arasındaki ticari ilişkilerde karşılaşılan diğer sorunlar şöyle özetlenebilir:
• Et ürünleri başta olmak üzere İsrail’e ihraç edilecek gıda ürünlerinde, Musevi dinine uygunluğu belgeleyen “Koşer Sertifikaları” aranmaktadır. Söz konusu sertifikaların temininde karşılaşılan sorunlar İsrail’e yönelik ihracatımızı olumsuz yönde etkilemektedir.
• İş adamlarımız İsrail’e gitmek için vize almak zorundadırlar. Söz konusu vizenin alınmasına ilişkin prosedürün uzun olması ve bürokratik işlemler gerektirmesi ticareti caydırıcı bir rol oynamaktadır. Ayrıca Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ne girişlerde durumun İsrail'e gitmeden önce İsrail güvenlik birimlerine bildirilmesi ve izin alınması gerekmektedir.
• Ülkemizden İsrail’e yapılan ihracatta ağırlıklı olarak deniz yolu kullanılmaktadır. Ancak özellikle soğuk havalı konteynırların temin edilmesinde karşılaşılan güçlükler nedeniyle, bu ülkeye yönelik bozulabilir ürün ihracatımız arzu edilen düzeye ulaşamamaktadır.
• İsrail’e yapılan ihracatta kara yolunun tercih edilmemesinin temel nedeni, İsrailli alıcıların ithal ettikleri malın hiçbir Arap ülkesine uğramadığı yönünde garanti istemeleri ve ancak çok özel durumlarda malın Mısır ve Ürdün’e uğramasına izin vermeleridir.
• İsrail’in özellikle yaş ve kuru sebze-meyve ithalatı izinlerinde, üretim alanlarında zirai karantina denetimi yapılmasını şart koşması ticarette önemli bir teknik engeldir.
• İsrail hükümeti ülkede artan işsizlik gerekçesiyle yabancı işçi sayısına önemli kısıtlamalar getirmiş olup, bu çerçevede çalışma vizesi sürelerini 5 yıl ile sınırlandırmış, yabancı işçi çalıştıran şirketlere “istihdam vergisi” uygulamıştır.
GÜRCİSTAN
ÜLKE EKONOMİSİ:
|
GSYİH (milyarABD$) |
14.0 |
İşsizlik Oranı(%) |
12.4 |
|
Reel GSYİH Büyüme Oranı(%) |
2,8 |
İhracat (fob-milyarABD$) |
3.1 |
|
Nüfus(milyon) |
3.72 |
İthalat (fob-milyarABD$) |
6.99 |
|
Kişi Başına GSYİH (ABD$SAGP) |
7.582 |
Uluslararası rezervler (milyarABD$) |
2,7 |
|
Enflasyon Oranı(%) |
5,6 |
Gürcistan’daki Türk sermayelifirma sayısı |
500 |
Başlıca ticaret ortakları: Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Rusya,Ukrayna
Başlıca ihracat kalemleri: Otomotiv, maden, gıda, demir-çelikürünleri
Başlıca ithalat kalemleri: Petrol ve türev ürünleri, otomotiv, ilaç, mineraller, gıda,makine
İKİLİ TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLER
|
YILLAR |
İHRACAT |
İTHALAT |
HACİM |
DENGE |
|
2011 |
1.092 |
314 |
1.406 |
778 |
|
2012 |
1.254 |
180 |
1.434 |
1.073 |
|
2013 |
1.246 |
201 |
1.448 |
1.045 |
|
2014 |
1.444 |
232 |
1.676 |
1.212 |
|
2015 |
1.109 |
223 |
1.332 |
886 |
|
2014-2015% |
-23 |
-4 |
-21 |
27 |
(milyonDolar)
Başlıca İhraç Ürünlerimiz: Demir-çelik-plastik borular, temizlik malzemeleri, tıbbi ilaçlarve demir inşaataksamları.
Başlıca İthal Ürünlerimiz: Kimyasal gübreler, demir-alaşımsız çelik ve örmemensucat.
Gürcistan’dasermayesi1milyonDolar’ınüstünde27Türkfirmasıbulunmaktadır.Ayrıca, ülkede KOBİ niteliğinde yaklaşık 500 Türk şirketi faaliyet göstermektedir.
Firmalarımız20.000 kişiye istihdam sağlamaktadır. Ülkemizde 2015 Aralık ayı itibariyleGürcistan sermayesine sahip 254 şirket faaliyetgöstermektedir.
Gürcistan’da bugüne kadar, Türk müteahhitlik firmaları tarafından yaklaşık 3,5 milyarDolartutarında197projeüstlenilmiştir.Türkfirmalarınınfaaliyetalanları,enerjisantrali,turistik tesis, konut, karayolu inşası gibi alanlardayoğunlaşmaktadır.
2016 yılı sonunda faaliyete geçmesi hedeflenen Bakü-Tiflis-Kars (BTK) demiryolu projesideüç ülke arasındaki bölgesel işbirliğinin somut göstergesini teşkil etmektedir. Buproje ulaştırma alanında Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan arasındaki işbirliğine katkısağlamanın yanında iki ülke arasındaki ticaretin artırılmasına da yardımcı olacaktır.Projenin tamamlanmasıyla ilk zamanlarda yıllık 1 milyon yolcu ve 6,5 milyon ton yüktaşıması beklenirken,2034yılında3milyonyolcuve17milyontonyüktaşıyacağıöngörülmektedir. BTK Projesi 7. Üçlü Ulaştırma Bakanları Toplantısı 12 Şubat 2016 tarihindeTiflis’tegerçekleştirilmiştir.
Afganistan – Türkmenistan – Azerbaycan – Gürcistan - Türkiye Transit TaşımacılıkKoridoru (Lapis Lazuli): Lapis Lazuli projesi ile, Afganistan-Türkmenistan-HazarDenizi-Azerbaycan- Gürcistan arasında Karadeniz’deki limanlar kullanılarak veya Bakü-Tiflis-Karsdemiryolu üzerinden Boğaz Köprüleri ve Marmaray aracılığıyla Avrupa’ya kadar uzanan birtransit koridoru oluşturulmasıhedeflenmektedir.
21 Kasım 2007 tarihinde ülkemiz ile Gürcistan arasında Serbest Ticaret Anlaşması(STA)’nın imzalanmasını müteakip Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) mekanizmasının yerini iki ülke Ekonomi Bakanlıkları tarafından düzenlenen Ortaklık Komitesi toplantıları almıştır.
Son Ortaklık Komitesi Toplantısı, 24 Mart 2016 tarihinde Tiflis'te yapılmıştır.Türkiye’nin, 2004 yılından bugüne dek Gürcistan’a yapmış olduğu ikili resmikalkınma yardımlarının toplam tutarı 101 milyonDolardır.
2012 yılında yaklaşık 1,4 milyon Gürcistan vatandaşı ülkemizi ziyaret ederken, 2014yılında bu sayı 1,7 milyona, 2015 yılında ise 1,9 milyonayükselmiştir.
PAZAR İLE İLGİLİ BİLGİLER
TüketiciTercihleri
Kırsalbölgelerdeyaşayanlarnüfusun%47,7’siolup;gıdaharcamasıdışındasadecezorunlu giyim eşyası ve ayakkabı için harcama yapmaktadırlar. Şehirlerde ise artan gelirdüzeyi nedeniyle perakende sektörü gelişmekte olup; tüketici harcamaları artmaktadır. Buralardasonyıllarda yabancı yatırımlarda görülen artışla birlikte küçük bir orta sınıf ve elite birkesim oluşmaya başlamıştır. Bu kesim daha büyük alım gücüne sahiptir ve daha fazlakişisel harcamalara ve moda ürünlereyönelmektedir.
Başkent Tiflis, gelir düzeyinin en yüksek olduğu, tüketici harcamalarının en fazlayapıldığı bölgedir. Nüfusun, %50’si burada olup; yıllık yapılan harcama miktarı ortalama 2milyar Dolardır.TüketiciharcamalarınınendüşükolduğubölgeiseRachkhumiveKuemoSuaneti bölgesidir.
Orta yaş grubu, 35-39 yaş arası nüfus en yüksek gelire sahiptir. Bu kesimin %16’sı yıllık 5.000 Dolar ve üzeri gelire sahiptir. En yüksek gelire sahip olanlar içinde % 28’lik kısım 50.000 Doların üzerinde gelire sahip olmuşlardır) ise nüfusun % 0,4’nü oluşturmaktadır. Bu kesim lüks ve markalı ürünlere düşkündür. Pahalı ve moda olan ayakkabı ve giyim eşyalarını satın almaktadır.
15-34 yaş arası nüfus (nüfusun üçte birini oluşturan en kalabalık kesim)’in gelir düzeyi 750-3.000 Dolar arasındadır. Bu grup; gelir düzeyi düşük, işsiz, öğrenci ve düşük gelirli işlerde çalışan kesimden oluşmaktadır. Buna karşılık ailelerinden para alan bu kesim, modaya düşkün olup, ayakkabı ve giyim eşyalarına harcama yapan kesimdir. Görünüşe önem vermekte olup; batı markalarının benzerleri olan ucuz Çin, Rus malı ürünleri satın almaktadırlar.
Gürcü halkı bir mala olan tercihlerini değiştirme eğilimine sahip değildirler. Reklam, Gürcistan pazarı için önemli bir faktördür. Gürcü halkının tutuculuğuna göre pazara en önce girenin daha avantajlı olma durumu göz önüne alınmalıdır.
Kişi başı gelir uluslararası standartlara göre düşük bir seviyededir. Son yıllardaki hızlı ekonomik büyümeye rağmen ülke genelinde işsizlik oranı ve fakirlik üst düzeylerdedir. Halen ülkenin üçte biri fakirlik seviyesinde yaşamaktadır. Ülke nüfusunun %48’i kırsal kesimlerde yaşamaktadır ve çoğunlukla gıda, giyim ve ayakkabı gibi zorunlu ihtiyaçlarının dışında alım yapamamaktadır. Bunun yanında nüfusun %52’sinin yaşadığı kentlerdeki perakende sektöründe yaşanan önemli gelişmeler tüketim harcamalarını ciddi oranda artırmıştır.
Nüfusun en yüksek gelire sahip grubunun %15,9’u 35-39 yaş grubu insanlardan oluşmakta ve 5.000 Doların üzerinde yıllık gelirlere sahiptirler. Bu yaş grubundaki tüketiciler batı tarzında ev dekorasyonuna ilgi duymaktadırlar. En yüksek gelire sahip grubun %28’i yıllık 50.000 Doların üzerinde gelire sahiptir. Bu gruptaki tüketiciler lüks, markalı ve pahalı ürünleri tercih etmektedirler.
Bu tüketici grubunun toplam nüfusa oranı %0,4 olduğu için çok geniş dar bir pazar olarak nitelendirilebilir.
Nüfusun çoğunluğu 15-34 yaş grubunda yer almaktadır ve kişi başı gelir seviyesi 750 Dolar ile 3.000 Dolar arasında değişmektedir. Bu grupta çoğunlukla öğrenci, işsiz veya düşük gelirli işlerde çalışan insanlar yer almaktadır. Fakat bu yaş grubunda yaşayan tüketicilerin çoğu ailelerinden finansal destek aldıkları için gelirlerini rahatlıkla giyim, aksesuar ve eğlenceye harcayabilmektedirler. Dış görünüşe önem veren ve batı markalarına düşkün olan bu gruptaki tüketiciler çoğunlukla Çin ve Rus yapımı ucuz malları tercih etmektedirler.
Gürcistan’da tüketim harcamalarının en önemli etmeni gelir düzeyidir. Bu ülkeye yapılacak ihracatta en çok dikkat edilmesi gereken husus o yörede yaşayan insanların gelir düzeyleri ve tüketim tercihleridir.
TÜRKİYE - GÜRCİSTAN SARP KARA HUDUT KAPISI
Tablo-1
|
Yıllara göre Yolcu Giriş- Çıkış rakamları |
||||
|
Yılı |
2013 |
2014 |
2015 |
2016(Ocak-Temmuz) |
|
Yolcu sayısı ve Türkiye’deki kapılara göre yüzdelik oranları
|
6.517.601
%28.4
|
6.095.719
%26.2
|
6.302.719
%28.0
|
3.822.506
%33.4
|
Yukarıdaki tabloda (tablo1.) Sarp Sınır Kapısından 2013-2016 (Ocak-Temmuz) tarihlerine ait yolcu giriş-çıkış rakamları ve bu rakamların Türkiye’deki sınır kapılarından gerçekleşen toplam yolcu giriş-çıkışı içerisindeki oranı verilmiştir.
Bu çerçevede en çok yolcu giriş-çıkışı Sarp Gümrük kapsından gerçekleşmiştir.
Tablo-2
|
Yıllara göre Araç Giriş- Çıkış rakamları |
||||
|
Yılı |
2013 |
2014 |
2015 |
2016(Ocak-Temmuz) |
|
Araç sayısı ve Türkiye’deki kapılara göre yüzdelik oranları
|
1.214.746
%17.1
|
1.183.673
%16.7
|
1.135.000
%16.1
|
559.692
%16.2
|
Tablo-2A
|
Araç Türlerine Göre Giriş-Çıkış Sayısı (Ocak-Temmuz 2016) |
||||||||||
|
|
TIR-REMORK ÇEKİCİ
|
|
|
OTOBÜS
|
OTOMOBİL
|
DİĞER
|
TOPLAM
|
|||
|
Giriş |
59.000 |
21 |
35.640 |
57.623 |
120.539 |
621 |
273.444 |
|||
|
Çıkış |
69.782 |
1 |
34.721 |
57.623 |
123.299 |
822 |
286.248 |
|||
|
Toplam |
|
22 |
70.361 |
115.246 |
243.838 |
1443 |
559.692 |
|||
MISIR T
Trade map istatistiklerine göre Mısır, 2018 yılında 80,9 milyar dolarlık ithalatla dünyanın en büyük 42. ithalatçısı, 29,4 milyar dolarlık ihracatla dünyanın en büyük 67. ihracatçısı durumundadır. 2018 yılında Türkiye % 4 payla Mısır’ın 7. en büyük tedarikçisi iken, 1. sırada Çin yer almaktadır.
Mısır’ın en fazla ihracat yaptığı pazarlar İtalya, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD ve Suudi Arabistan’dır. Mısır’ın en önemli ihraç maddeleri; işlenmiş petrol, ham petrol, altın, gübre, turunçgiller, petrol gazları, kablolar ve monitörlerdir.
Mısır’ın en fazla ithalat yaptığı tedarikçi ülkeler Çin, Suudi Arabistan, ABD, Rusya, Almanya ve İtalya’dır. En fazla ithalat yaptığı ürünler işlenmiş pterol ürünleri, ham petrol, binek otomobilleri, buğday, petrol gazları, telefon cihazları ve ilaçlardır. Mısır Arap Cumhuriyeti, dünyanın en büyük buğday ithalatçılarından biridir.
Mısır’ın Ortadoğu ve Afrika’dan 7 ülke ile (Irak, Libya, Suriye, Lübnan, Ürdün, Fas ve Tunus ile Serbest Ticaret Anlaşması mevcuttur. 2010 yılında ise MERCOSUR ile STA imzalamıştır. Ayrıca AB ile yürürlükte bulunan bir STA mevcuttur.
Mısır ayrıca COMESA (The Common Market for Eastern and Southern Africa), GAFTA (Greater Arab Free Trade Area), PAFTA (Pan Arab Free Trade Area ) üyesidir.
Mısır’ın ayrıca ABD ve İsrail ile yapılan Nitelikli Sanayi Bölgeleri Anlaşması (QIZ) bulunmaktadır.
Tüm bu anlaşmalar Mısır’ı sıradan bir ihracat pazarı olmanın ötesine taşımış bulunmaktadır.
AB-Mısır Ortaklık Anlaşması
25 Haziran 2001 tarihinde imzalanan Anlaşma 1 Haziran 2004’den itibaren geçici olarak uygulanmaya başlamıştır. Buna göre 12 yıllık bir süre sonunda AB ile Mısır arasında bir serbest ticaret alanı oluşacaktır. Sanayi ürünlerinde Mısır AB’ye gümrüksüz mal satabilmektedir. Mısır'ın bazı tarım ürünlerindeki kotaları genişletilmiş, bazı yeni ürünler tercihli sisteme alınmış ve tarımsal ihracat takvimi uzatılmıştır. AB ise sanayi ürünlerini bölümlere ayırarak, aşağıda detayları verilen süre ve şekillerde nihai olarak 3, 13 ve 15'er yıllık dönemlerde gümrük vergilerinin sıfırlanması hakkını kazanmıştır.
Anlaşmanın II Nolu ekinde belirtilen hammadde ve sanayi malzemelerinde 3 yıllık sürede yüzde 25’erlik azaltmalarla üç yılın sonunda AB kaynaklı ürünler için tüm gümrük oranları sıfırlanacaktır. III nolu ekte yer alan ürünler için (sanayi üretiminde kullanılan hammaddeler, yarı mamul ürünler ve inşaat malzemeleri) gümrük oranları ise anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren üç yıl sonra ilk olarak % 10, sonraki her yıl ise % 15’lik dilimler halinde düşürülecektir. Dokuzuncu yılın sonunda tüm gümrükler sıfırlanacaktır. IV. Nolu ekte verilen ürünler ise (giysiler, elektrikli ev aletleri, kozmetik ürünleri, mobilya ve taşıma amaçlı araçlar) 1.1.2009’dan 1.1.2016’ya kadar olan sürede ilk yıl % 5, sonraki yıllarda % 15’lik azalışlarla sıfırlanacaktır. Binek araçlarını içeren V nolu ek ise 2010-2019 arasında % 10’luk azaltmalarla sıfırlanacaktır.
Tarımda işlenmiş ve işlenmemiş tüm gıda ürünlerinde Mısır AB’ye gümrüksüz ürünsatabilmektedir.
ABD, Mısır, İsrail Nitelikli Sanayi Bölgesi Anlaşması (Qualified Industrial Zones - QIZ)
QIZ yaklaşımı 1996 yılında ABD tarafından Orta Doğu’da barışın sağlanmasına katkıda bulunması için öncelikle Ürdün, İsrail ve Mısır düşünülerek başlatılmıştır. Ürdün'de 1999'dan beri 15 QIZ bölgesi ABD tarafından onaylanmıştır. Mısır, ABD ve İsrail arasında, içinde % 10,5 oranında İsrail girdisi bulunan ve Mısır'da Nitelikli Sanayi Bölgeleri'nde üretilmiş ürünlerin ABD pazarına gümrüksüz girmesini düzenleyen QIZ anlaşmasına ilişkin Mısır-İsrail protokolü 14.12.2004 tarihinde imzalanmıştır.
Ülkenin Dış Ticareti
Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon Dolar)
|
|
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
İhracat |
28.779 |
26.812 |
21.967 |
22.507 |
25.943 |
29.384 |
|
İthalat |
66,666 |
71.338 |
74.361 |
58.053 |
66.338 |
80.993 |
|
Ticaret Hacmi |
95.445 |
98.150 |
96.328 |
80.560 |
92.281 |
110.377 |
|
Ticaret Dengesi |
-37.887 |
-44.526 |
-52.394 |
-35.546 |
-40.395 |
-51.609 |
İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)
|
GTİP |
Ürünler |
2016 |
2017 |
2018 |
|
|
Toplam (diğer ürünler dahil) |
22.507.389 |
25.943.200 |
29.383.962 |
|
'2710 |
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar |
944.631 |
2.439.699 |
4.176.530 |
|
'2709 |
Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) |
1.808.114 |
2.106.109 |
2.146.790 |
|
'7108 |
Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde) |
2.645.846 |
2.106.648 |
1.453.020 |
|
'3102 |
Azotlu mineral veya kimyasal gübreler |
767.045 |
974.370 |
1.223.251 |
|
'0805 |
Turunçgiller (taze/kurutulmuş) |
572.157 |
634.074 |
769.853 |
|
'2711 |
Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar |
245.471 |
320.411 |
676.732 |
|
'8544 |
İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar |
740.690 |
765.927 |
593.599 |
|
'8528 |
Monitörler ve projektörler, televizyon alıcı cihazları |
564.997 |
552.193 |
556.551 |
|
'3901 |
Etilen polimerleri (ilk şekillerde) |
253.687 |
406.982 |
514.871 |
|
'7208 |
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) |
180.231 |
341.207 |
464.616 |
|
'6203 |
Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (yüzme kıyafeti hariç) |
304.138 |
331.852 |
431.135 |
|
'2905 |
Asiklik alkoller ve bunların halojenlenmiş, sülfolanmış, nitrolanmış veya nitrozalanmış türevleri |
101.171 |
271.584 |
391.560 |
|
'3302 |
Sanayide ve içecek imalinde hammadde veya koku verici maddeler ve karışımlar |
271.942 |
386.554 |
380.276 |
|
'6109 |
Tişörtler, fanilalar, atletler, kaşkorseler ve diğer iç giyim eşyası (örme) |
227.372 |
309.235 |
368.642 |
|
'3902 |
Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) |
192.525 |
261.643 |
315.558 |
|
'9403 |
Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları |
351.648 |
309.690 |
294.611 |
|
'5701 |
Düğümlü veya sarmalı halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden düğümlü veya sarmalı yer kaplamaları |
285.562 |
294.321 |
282.586 |
|
'0406 |
Peynir ve pıhtılaşmış ürünler |
284.143 |
273.494 |
268.917 |
|
'3402 |
Yıkama, temizleme müstahzarları (sabunlar hariç) |
156.461 |
268.428 |
252.915 |
|
'6210 |
Plastik, kauçuk sıvanmış, emdirilmiş elyaftan hazır giyim eşyası |
163.313 |
231.047 |
250.006 |
|
'3920 |
Plastikten diğer levha, plaka, şerit, film, folye (gözeneksiz) |
194.741 |
247.090 |
242.027 |
|
'9619 |
Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve benzeri hijyenik eşya |
209.472 |
243.074 |
238.712 |
|
'0806 |
Üzümler (taze/kurutulmuş) |
212.964 |
233.287 |
221.934 |
|
'7019 |
Cam lifleri (cam yünü dahil) ve bunlardan eşya (iplik, dokunmuş mensucat gibi) |
85.248 |
157.884 |
218.224 |
|
'0701 |
Patates (taze/soğutulmuş) |
162.009 |
272.730 |
206.858 |
|
'1701 |
Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) |
183.484 |
234.556 |
202.948 |
|
'6802 |
Yontulmaya veya inşaata elverişli işlenmiş taşlar (kayagan taşı hariç), mozik için küp şeklinde taşlar, granüller |
210.812 |
164.354 |
197.145 |
|
'2803 |
Karbon (tarifenin başka yerinde belirtilmeyen) |
87.794 |
127.164 |
195.892 |
|
'7604 |
Aluminyumdan çubuklar ve profiller |
87.315 |
134.806 |
190.656 |
|
'7603 |
Aluminyum tozları ve ince pulları |
96.664 |
108.545 |
187.351 |
|
'3004 |
Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) |
216.681 |
202.975 |
177.136 |
|
'5603 |
Dokunmamış mensucat (emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş olsun olmasın) |
45.781 |
91.991 |
174.293 |
|
'6302 |
Yatak çarşafı, masa örtüleri, tuvalet ve mutfak bezleri |
170.313 |
174.208 |
172.360 |
|
'7601 |
İşlenmemiş aluminyum |
145.114 |
170.252 |
171.520 |
|
'1101 |
Buğday unu/mahlut unu |
82.476 |
92.349 |
163.861 |
|
'2814 |
Saf amonyak veya amonyağın sulu çözeltileri |
18.763 |
39.767 |
161.318 |
|
'0713 |
Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) |
131.491 |
134.776 |
158.748 |
|
'5205 |
Pamuk ipliği (dikiş ipIiği hariç) (ağırIık itibariyIe pamuk oranı >=%85 ve perakende olarak satıIacak haIe getirilmemiş) |
154.361 |
159.147 |
156.123 |
|
'0710 |
Sebze, (pişirilmemiş veya buharda veya suda kaynatılmış) (dondurulmuş) |
151.575 |
153.337 |
154.456 |
|
'2510 |
Tabii kalsiyum fosfatlar, tabii aluminyum kalsiyum fosfat ve fosfatlı tebeşir |
153.907 |
148.424 |
154.103 |
İthal Ettiği Başlıca Ürünler (1.000 Dolar)
|
GTİP |
Ürünler |
2016 |
2017 |
2018 |
|
|
Toplam (diğer ürünler dahil) |
58.052.632 |
66.338.776 |
80.992.322 |
|
'2710 |
Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar |
3.295.370 |
5.576.625 |
7.065.885 |
|
'2709 |
Ham petrol (petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) |
1.384.763 |
1.750.712 |
3.562.748 |
|
'8703 |
Binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş |
2.510.691 |
1.683.240 |
2.699.563 |
|
'1001 |
Buğday ve mahlut |
1.537.611 |
2.624.361 |
2.636.468 |
|
'2711 |
Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar |
3.197.641 |
3.512.964 |
2.420.175 |
|
'8517 |
Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar |
1.248.270 |
1.536.383 |
2.128.218 |
|
'3004 |
Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) |
1.705.802 |
1.960.983 |
1.994.430 |
|
'1005 |
Mısır |
1.519.705 |
1.723.194 |
1.848.675 |
|
'7207 |
Demir veya alaşımsız çelikten yarı mamuller |
1.043.718 |
1.101.424 |
1.625.241 |
|
'1201 |
Soya fasulyesi |
260.243 |
863.572 |
1.388.020 |
|
'0202 |
Sığır eti (dondurulmuş) |
1.004.781 |
1.029.356 |
1.151.392 |
|
'4407 |
Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 6 mm |
894.462 |
886.073 |
1.039.555 |
|
'2601 |
Demir cevherleri ve konsantreleri |
228.549 |
857.895 |
1.029.852 |
|
'7326 |
Demir veya çelikten diğer eşya: |
920.481 |
1.119.108 |
1.015.692 |
|
'7204 |
Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler |
230.980 |
556.445 |
901.102 |
|
'8708 |
Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar |
978.529 |
702.731 |
897.060 |
|
'5402 |
Sentetik filament iplikleri (dikiş ipliği hariç) (perakende olarak satılacak hale getirilmemiş) |
519.918 |
679.915 |
759.955 |
|
'3901 |
Etilen polimerleri (ilk şekillerde) |
470.386 |
602.702 |
746.405 |
|
'7208 |
Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde ürünleri (genişlik >= 600 mm) (sıcak haddelenmiş) (kaplanmamış) |
351.466 |
624.544 |
720.490 |
|
'1511 |
Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş) |
240.898 |
745.750 |
686.170 |
|
'7403 |
Rafine edilmiş bakır ve bakır alaşımları (ham) |
442.260 |
497.604 |
653.112 |
|
'7306 |
Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller |
430.950 |
595.568 |
645.267 |
|
'3902 |
Propilen ve diğer olefinlerin polimerleri (ilk şekillerde) |
403.236 |
514.094 |
643.827 |
|
'8541 |
Diyodlar, transistörler vb yarı iletken tertibat; ışık yayan diyodlar; monte edilmiş piezo elektrik kristaller |
82.576 |
111.539 |
588.589 |
|
'4011 |
Kauçuktan yeni dış lastikler |
467.506 |
450.676 |
549.055 |
|
'8529 |
Sadece veya esas itibariyle 85.25 ila 85.28 pozisyonlarında yer alan cihazlara mahsus aksam ve parçalar |
547.614 |
528.421 |
548.496 |
|
'1701 |
Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz (katı halde) |
538.715 |
799.835 |
534.248 |
|
'3907 |
Poliasetaller, diğer polieterler, epoksi reçineler, polikarbonatlar, alkit reçineler, polialiesterler, vb. (ilk şekilde) |
322.156 |
395.141 |
522.282 |
|
'0303 |
Balıklar (dondurulmuş) |
292.384 |
443.562 |
517.557 |
|
'3824 |
Dökümhane maçalarına veya kalıplarına mahsus müstahzar bağlayıcılar, kimya ve bağlı sanayide kull. diğer kimyasal ür. |
249.677 |
354.287 |
516.097 |
|
'8481 |
Borular, kazanlar, tanklar, depolar ve benzeri diğer kaplar için musluklar, valfler (vanalar) ve benzeri cihazlar |
313.426 |
481.331 |
459.777 |
|
'8544 |
İzole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler; tek tek kaplanmış liflerden oluşan fiber optik kablolar |
294.525 |
451.930 |
456.238 |
|
'8479 |
kendine özgü bir fonksiyonu olan diğer makinalar ve mekanik cihazlar |
316.943 |
414.606 |
452.142 |
|
'7308 |
Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb. |
202.131 |
222.199 |
420.146 |
|
'0206 |
Sığır, domuz, koyun, keçi, at, eşek, katır ve bardoların lerin yenilen sakatatı (taze,soğutulmuş veya dondurulmuş) |
274.749 |
354.265 |
400.456 |
|
'5512 |
Sentetik devamsız liflerden dokunmuş mensucat (ağırlık itibariyle %85 veya daha fazla sentetik devamsız lif içerenler) |
215.049 |
322.281 |
399.628 |
|
'8504 |
Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler |
226.486 |
273.846 |
388.957 |
|
'0713 |
Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) |
385.570 |
360.797 |
385.013 |
|
'8471 |
Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak. |
147.793 |
174.169 |
374.740 |
|
'8704 |
Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar |
390.382 |
282.444 |
362.288 |
Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İhracat (1.000 Dolar)
|
Ülkeler |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
Toplam İhracat |
26.812.196 |
21.967.323 |
22.507.389 |
25.943.200 |
29.383.962 |
|
İtalya |
2.454.462 |
1.615.613 |
1.468.000 |
2.199.018 |
2.052.612 |
|
Türkiye |
1.450.638 |
1.272.011 |
1.437.501 |
1.866.522 |
2.015.535 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
993.764 |
1.111.976 |
2.832.087 |
2.740.610 |
1.987.306 |
|
Amerika Birleşik Devletleri |
1.129.121 |
1.232.180 |
1.013.525 |
1.328.118 |
1.728.746 |
|
Suudi Arabistan |
1.981.655 |
2.027.096 |
1.754.531 |
1.551.376 |
1.438.358 |
|
İngiltere |
1.010.992 |
951.002 |
1.047.933 |
1.088.637 |
1.345.927 |
|
İspanya |
582.345 |
461.533 |
654.678 |
804.508 |
1.287.321 |
|
Hindistan |
1.923.336 |
896.228 |
630.502 |
889.569 |
1.152.147 |
|
Çin |
329.923 |
442.609 |
495.031 |
679.854 |
1.040.288 |
|
Cezayir |
567.990 |
467.027 |
465.636 |
386.239 |
984.602 |
|
Fransa |
834.394 |
482.586 |
504.047 |
578.105 |
892.094 |
|
Almanya |
670.351 |
553.042 |
539.811 |
582.020 |
668.138 |
|
Ürdün |
620.621 |
564.676 |
522.855 |
506.376 |
638.827 |
|
Libya |
990.328 |
572.003 |
581.759 |
413.145 |
637.098 |
|
Gemi depoları&ambarları |
863.529 |
551.564 |
124.194 |
319.195 |
557.778 |
|
Lübnan |
599.068 |
435.512 |
801.201 |
668.103 |
531.187 |
|
Hollanda |
382.949 |
390.570 |
331.199 |
432.751 |
523.568 |
|
Fas |
487.935 |
353.050 |
328.310 |
390.525 |
502.478 |
|
Tunus |
197.790 |
154.526 |
170.583 |
432.599 |
500.229 |
|
Irak |
781.783 |
472.822 |
389.743 |
513.665 |
481.345 |
|
Malta |
361.136 |
350.815 |
88.837 |
291.476 |
475.918 |
|
Yunanistan |
471.881 |
144.686 |
183.601 |
287.488 |
408.718 |
|
Rusya |
353.991 |
344.230 |
266.342 |
397.011 |
406.453 |
|
Sudan |
393.990 |
548.539 |
545.328 |
446.789 |
399.283 |
|
Kenya |
244.606 |
243.443 |
267.469 |
290.065 |
352.320 |
|
Belçika |
345.538 |
320.033 |
312.787 |
301.701 |
329.476 |
|
Suriye |
351.845 |
242.400 |
181.708 |
235.018 |
323.999 |
|
Yemen |
241.831 |
161.981 |
214.582 |
253.622 |
281.770 |
|
Kuveyt |
580.781 |
486.056 |
378.170 |
343.294 |
278.006 |
Başlıca Ülkeler İtibarı ile İthalat (1.000 Dolar)
|
Ülkeler |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
|
Toplam İthalat |
71.337.744 |
74.361.267 |
58.052.632 |
66.338.776 |
80.992.322 |
|
Çin |
8.057.649 |
9.775.827 |
7.554.203 |
8.105.329 |
11.517.084 |
|
Suudi Arabistan |
2.738.364 |
2.945.205 |
2.410.958 |
4.147.564 |
5.671.167 |
|
Amerika Birleşik Devletleri |
5.198.838 |
4.378.825 |
3.095.178 |
3.896.808 |
5.464.793 |
|
Rusya |
2.935.920 |
3.370.437 |
2.209.803 |
3.600.757 |
4.860.929 |
|
Almanya |
5.540.056 |
5.777.597 |
5.073.453 |
4.514.981 |
4.145.400 |
|
İtalya |
3.265.404 |
3.306.627 |
2.643.530 |
4.192.238 |
3.510.942 |
|
Türkiye |
2.854.336 |
3.307.749 |
2.505.487 |
2.087.108 |
3.317.255 |
|
Brezilya |
2.192.025 |
2.693.183 |
1.730.150 |
2.695.493 |
3.088.637 |
|
Kuveyt |
3.515.904 |
1.758.452 |
1.117.456 |
1.398.528 |
2.305.963 |
|
Hindistan |
2.471.969 |
2.336.096 |
1.830.064 |
2.337.029 |
2.299.308 |
|
Ukrayna |
3.009.654 |
2.445.615 |
2.157.128 |
2.325.497 |
2.246.950 |
|
İspanya |
1.519.532 |
2.051.416 |
1.947.090 |
1.700.381 |
2.191.818 |
|
Kore |
2.245.243 |
2.444.586 |
2.153.958 |
1.826.898 |
1.763.468 |
|
İngiltere |
1.629.910 |
1.288.378 |
1.187.467 |
1.593.437 |
1.683.791 |
|
Fransa |
2.134.977 |
2.477.299 |
1.324.083 |
1.491.568 |
1.631.362 |
|
Birleşik Arap Emirlikleri |
1.723.519 |
1.501.136 |
765.343 |
967.529 |
1.379.182 |
|
Hollanda |
1.068.957 |
1.274.105 |
819.124 |
949.117 |
1.352.267 |
|
Japonya |
1.576.592 |
1.815.478 |
1.123.432 |
1.024.783 |
1.231.989 |
|
Irak |
685.197 |
699.351 |
520.937 |
677.101 |
1.218.199 |
|
Endonezya |
773.019 |
581.128 |
589.153 |
1.077.975 |
1.175.818 |
|
Belçika |
981.723 |
983.084 |
709.143 |
954.919 |
1.113.706 |
|
Yunanistan |
646.070 |
929.909 |
679.945 |
511.203 |
1.010.811 |
|
İsviçre |
903.921 |
759.848 |
611.504 |
681.443 |
986.416 |
|
Tayland |
1.108.176 |
1.223.805 |
751.830 |
787.425 |
975.382 |
|
Arjantin |
1.175.117 |
1.386.996 |
1.425.527 |
1.440.434 |
968.970 |
|
İsveç |
843.565 |
684.276 |
618.606 |
762.249 |
798.093 |
|
Vietnam |
260.121 |
282.710 |
234.448 |
369.990 |
784.883 |
|
Romanya |
805.726 |
725.969 |
557.843 |
496.210 |
779.395 |
|
Çek Cumhuriyeti |
680.613 |
756.000 |
559.811 |
387.707 |
630.610 |
|
Norveç |
181.261 |
175.238 |
155.012 |
231.902 |
569.021 |
T.SERBEST BÖLGE
SERBEST BÖLGE İTHALAT VE İHRACAT UYGULAMALARI
Serbest Bölgenin Tanımı
Genel olarak serbest bölgeler; ülkenin siyasi sınırları içinde olmakla beraber gümrük bölgesi dışında sayılan, ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanabilir. Serbest Bölgelerin Kurulması ve İşletilmesindeki Temel Amaçlar - Türkiye’de ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, - Yabancı sermaye ve teknoloji girişini hızlandırmak, - Ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve düzenli bir şekilde temin etmek, - Dış finansman ve ticaret imkanlarından daha fazla yararlanmak. Serbest Bölgelerin İşlevi Serbest bölgeler; - Ülkeye yabancı sermaye ve teknolojilerin getirilmesine imkan sağlayacak uygun zemin yaratılması, - Sanayicinin ihtiyaç duyduğu bazı hammadde ve ara malların kolaylıkla, istenilen miktarda ve zaman kaybı olmadan temin edilebilmesi, - Sağlanan teşvik ve avantajlarla düşük maliyetli mal üretimi ve ihracı, - Türkiye dışından gelen malların transit olarak diğer ülkelere satımı, - Yeni istihdam olanaklarının yaratılması, - Türk ihraç ürünlerinin ihracatını kolaylaştırmak ve hızlandırmak bakımından bir basamak olması işlevlerini görmektedir.
Ülkemizde Bulunan Serbest Bölgeler Halen ticari faaliyette bulunan serbest bölgeler ve faaliyete geçiş yılları:
1987 Mersin
Antalya 1990 Ege İstanbul Atatürk Havalimanı
1992 Trabzon
1995 İstanbul Deri ve Endüstri Doğu Anadolu
Mardin
1997 İMKB Uluslararası Menkul Kıymetler
1998 İzmir Menemen Deri Rize Samsun İstanbul Trakya Kayseri
1999 Avrupa Gaziantep Adana-Yumurtalık
2001 Bursa Denizli Kocaeli
2002 Tübitak-Marmara Araştırma Merkezi Teknoloji
SERBEST BÖLGELERDE SAĞLANAN TEŞVİK VE AVANTAJLAR
15.06.1985 tarih ve 18785 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Serbest Bölgeler Kanunu’nda, 06.02.2004 tarih ve 25365 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 5084 sayılı “Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile vergisel teşvikler açısından yeni düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu değişiklik çerçevesinde ;
A) Anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce serbest bölgede faaliyet ruhsatı almış olan gerçek ya da tüzel kişiler; a) Faaliyet ruhsatı süreleriyle sınırlı olmak üzere, gelir veya kurumlar vergisi istisna ve muafiyetlerinden yararlanmaya devam edeceklerdir,
b) Çalıştırdıkları işçilerin ücretleri üzerinden 2009 yılına kadar gelir vergisi ödemeyeceklerdir,
c) Bölgelerde gerçekleştirdikleri faaliyetleri ile ilgili olarak yaptıkları işlemler nedeniyle doğan her türlü vergi, resim ve harçtan 2009 yılına kadar muaf tutulacaktır.
B) 06.02.2004 tarihinde ve bu tarihten sonra serbest bölge kullanıcısı olan gerçek ya da tüzel kişilerden sadece; Üretim ruhsatı ile faaliyet gösterenlerin imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliği üyeliğinin gerçekleşeceği yılın vergileme dönemi sonuna kadar gelir veya kurumlar vergisinden muaf olacaktır. Diğer taraftan, 5084 sayılı Kanun ile 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’nda yapılan düzenlemelerle ilgili olarak Maliye Bakanlığınca çıkarılan 85 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği, 4 Eylül 2004 tarih ve 25573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı tarihte yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Tebliğ ile 7.2.2004 tarihinden önce ruhsat almış kullanıcıların 31.12.2008 tarihine kadar devam edecek olan vergi istisnalarının ve üretim konusunda ruhsat almış ya da alacak serbest bölge kullanıcılarının AB üyeliğine kadar yararlanacağı gelir ve kurumlar vergisi istisnalarının nasıl uygulanacağına dair düzenlemelere açıklık getirilmiştir.
Serbest bölgelerde sağlanan avantajlar aşağıda yer almaktadır: • Faaliyet ruhsatı; hazır işyeri kiralamak suretiyle faaliyet gösterecek kiracı- kullanıcı firmalar için 10 yıl (faaliyet konusu üretim olanlar için 15 yıl), kendi işyerini inşa etmek suretiyle faaliyet gösterecek yatırımcı - kullanıcı firmalar için ise 20 yıl (faaliyet konusu üretim olanlar için 30 yıl) süreli verilmektedir. • Serbest bölge faaliyetlerinden elde edilen kazanç ve gelirler hiç bir izne tabi olmaksızın yurt dışına veya Türkiye’ye transfer edilebilir. • Serbest bölgeler gümrük hattı dışında sayıldığından, serbest bölgeler ile Türkiye’nin diğer yerleri arasında yapılan ticarette dış ticaret rejimi hükümleri uygulanır. Başka bir deyişle, Türkiye’den serbest bölgeye satılan mallar ihracat rejimine, serbest bölgeden Türkiye’ye satılan mallar ise ithalat rejimine tabi olup, serbest bölge kullanıcıları Türkiye’den ihraç fiyatına (KDV’siz) mal ve hizmet satın alabilirler. Diğer taraftan, serbest bölge ile diğer ülkeler ve diğer serbest bölgeler arasında dış ticaret rejimi hükümleri uygulanmaz. • Serbest bölgeye getirilen Türkiye veya AB menşeli ya da buralarda serbest dolaşımda bulunan malların, serbest dolaşımda bulunma statüsü değişmediğinden, Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere girişinde gümrük vergisi ödenmez. Ayrıca, üçüncü ülke menşeli malların serbest bölgeye girişinde ve bu malların Türkiye veya AB üyesi ülkeler dışındaki üçüncü ülkelere gönderilmesi halinde de gümrük vergisi ödenmez. Ancak, serbest bölgeden Türkiye’ye veya AB üyesi ülkelere gönderilen serbest dolaşım durumunda olmayan üçüncü ülke menşeli mallar için Ortak Gümrük Tarifesi’nde belirtilen oran üzerinden gümrük vergisi ödenir. • Serbest bölgeler “Türkiye-AB Gümrük Birliği Gümrük Bölgesi”nin parçası sayıldığından; serbest bölgelerden Türkiye veya AB menşeli ürünler ile Türkiye’de serbest dolaşım durumunda bulunan ürünler A.TR Belgesi düzenlenerek AB’ ye gönderilebilir. Üçüncü ülke menşeli ürünler ise Ortak Gümrük Tarifesi’nde belirtilen oran üzerinden serbest bölge gümrük müdürlüğüne gümrük vergisi ödenerek serbest dolaşıma geçirildikten sonra A.TR Belgesi düzenlenerek AB’ ye gönderilebilir. • Serbest bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı bütün firmalar eşit olarak yararlanır. • Mallar serbest bölgede süre sınırlaması olmaksızın kalabilir. • Fiyat, kalite ve standartlarla ilgili olarak kamu kurum ve kuruluşlarına verilen yetkiler serbest bölgelerde uygulanmaz. • Serbest bölgedeki faaliyetlerle ilgili her türlü ödemeler dövizle yapılır. • Serbest bölgelerden Türkiye’ye yönelik mal satışına ve serbest bölge ile diğer ülkeler arasında yapılacak takas ticaretine kısıtlama getirilmemiştir. • Başvuru ve faaliyet süresince her türlü bürokrasi en aza indirilmiştir. Serbest bölgeler özel sektör şirketlerince işletilmektedir.
Serbest bölgeler; AB ve Orta Doğu pazarlarının yakınında, Akdeniz, Ege ve Karadeniz’deki büyük limanlara, uluslararası havaalanlarına, karayolu ağlarına, kültür, turizm ve eğlence merkezlerine yakın yerlerde kurulmuştur. • Serbest bölgelerin altyapısı gelişmiş ülkelerdeki benzerleri ile aynı standarttadır. Açık ve kapalı alan kiraları diğer ülkelere göre düşüktür. Serbest bölgede faaliyette bulunmanın aşağıdaki firmalar için daha avantajlı olduğu söylenebilir: • Bürokrasiden kurtulmak isteyen firmalar, • İthal girdi kullanarak ürettiği ürünleri dış pazarlara satan firmalar, • Emek yoğun sektörlerde faaliyette bulunan firmalar, • Transit ticaret, reeksport ve takas ticareti faaliyetinde bulunan firmalar, • Dövizle işlem yapmak isteyen üreticiler, toptancılar, bankalar ve sigortacılar, • Altyapısı hazır modern iş ortamı arayan firmalar.
SERBEST BÖLGELERDE YAPILABİLECEK FAALİYETLER
Serbest bölgelerde faaliyet konuları; üretim, alım-satım, montaj-demontaj, bakım-onarım, bankacılık, sigortacılık, finansal kiralama, depo işletmeciliği, işyeri kiralama ve diğer konular olarak belirlenmiştir.
SERBEST BÖLGELERDE FAALİYET RUHSATI ALMAK İÇİN BAŞVURU ESASLARI Serbest bölgelerde faaliyette bulunmak için Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünden Faaliyet Ruhsatı alınması gerekmektedir.Faaliyet ruhsatı almak üzere; 1- Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü, Serbest Bölge Müdürlüğü veya serbest bölgenin işletici/kurucu-işletici şirketinden temin edilecek Faaliyet Ruhsatı Müracaat Formu ve bir fotokopisi. 2- Müracaatçı ve serbest bölgede yapacağı faaliyet hakkında tanıtıcı bilgi, 3- İmza sahibinin yetki belgesi ve imza sirküleri ile (varsa) firma temsilcisinin yetki belgesi ve imza beyannamesi, 4- Müracaatçı firmanın kuruluş ilanı ile son sermaye ve ortaklık yapısının yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicil Gazeteleri ve Ticaret ve/veya Sanayi Odası kaydı (Yabancı firmalar için kendi ülkelerinde geçerli olan kuruluş belgesinin Türkiye’nin o ülkedeki temsilciliğince onaylı örneği), 5- Firmanın son üç yıla ilişkin bilançosu, kar ve zarar cetveli, 6- Müracaat ücretinin Merkez Bankası’na yatırıldığını gösterir banka dekontunun aslı ve bir fotokopisi, 7- (Varsa) Son üç yılda Türkiye’ye getirilen döviz tutarını gösterir belgeler, bir dilekçe ile birlikte iadeli taahhütlü olarak doğrudan Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü 06510 Emek / ANKARA – TÜRKİYE adresine gönderilebileceği gibi ilgili Serbest Bölge Müdürlüğüne de teslim edilebilir. Genel Müdürlükçe yapılan inceleme sonucu Faaliyet Ruhsatı alması uygun görülen firmalar 30 gün içerisinde; açık alan kiralayacak iseler serbest bölge işletici/kurucu işletici firması ile, hazır işyerlerinden birini kiralayacak iseler bölgede kiralama ruhsatına sahip herhangi bir kuruluş ile kira sözleşmesi yaparlar. Arazisi özel sektöre ait bazı serbest bölgelerde ise firmaların arazi veya işyeri satın alması da mümkün bulunmaktadır. Genel Müdürlükçe yapılan inceleme sonucu Faaliyet Ruhsatı alması uygun görülen firmalar 30 gün içerisinde; arazi veya işyeri satın alacak iseler, serbest bölge işletici/kurucu işletici firması ile satış sözleşmesi yaparlar. İlgili Serbest Bölge Müdürlüğünce onaylanmış sözleşmenin bir sureti Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’ne iletilir. Genel Müdürlükçe verilen süre içerisinde kira/satış kontratı yapanlar adına Faaliyet Ruhsatı düzenlenir. Yatırımcı kullanıcılar, Faaliyet Ruhsatını aldıktan sonra, Bölge Müdürlüğüne müracaat ederek, hazırlatmış oldukları inşaat projelerini uygulamak üzere “İnşaat Ruhsatı” alırlar. İnşaat çalışmalarını bitirdikten sonra “İskan Ruhsat”larını alarak ticari faaliyetlerine başlarlar .
Faaliyet Ruhsatı alması uygun görülmeyenlere ise, Faaliyet Ruhsatı için ödedikleri müracaat ücretleri iade edilir. Serbest bölgelerde faaliyette bulunacak bütün gerçek ve tüzel kişiliğe sahip Türkiye’de faaliyet gösteren firmaların, serbest bölgedeki faaliyetlerini oluşturacakları şubeleri aracılığı ile yapmaları zorunludur. Bu durumda merkez firmanın son üç yıla ait bilançolarının incelenmesi sırasında sermaye yapısı ve karlılık durumu gibi hususlar gözönünde bulundurulacaktır. Serbest bölgede faaliyet gösterecek şubenin ticari faaliyete başlayabilmesi için mutlaka sermaye tahsis edilecek ve işletme gideri öngörülecektir. Serbest bölgelerde faaliyette bulunacak bütün gerçek ve tüzel kişiliğe sahip firmaların faaliyet alanlarının serbest bölgeler ile sınırlı olması halinde bile, ticaret sicili kayıtlarının bulunması zorunludur.
2019 YILI BÜNYAN’DAN YAPILAN İHRACAT VERİLERİ (İHRAÇ VE İHRAC KAYITLI )
|
S.NO |
ÜLKESİ |
TL |
TON |
TON |
SATIŞ |
EURO |
DOLAR |
|
|
BİLYA |
GRİT |
TOPL. |
||||||
|
1 |
TÜRKİYE |
43.058,34 |
10.000,00 |
10.000,00 |
||||
|
2 |
TÜRKİYE |
19.250,00 |
5.000,00 |
5.000,00 |
||||
|
3 |
İSRAİL |
78.820,55 |
12.000,00 |
6.000,00 |
18.000,00 |
14.500,00 |
||
|
4 |
GÜRCİSTAN |
20.130,49 |
5.000,00 |
5.000,00 |
3.350,00 |
3.776,33 |
||
|
5 |
TÜRKİYE |
8.500,00 |
1.000,00 |
1.000,00 |
2.000,00 |
|||
|
5 |
MISIR |
103.484,07 |
20.000,00 |
4.000,00 |
24.000,00 |
17.660,00 |
||
|
6 |
TÜRKİYE |
26.100,00 |
1.000,00 |
5.000,00 |
6.000,00 |
|||
|
7 |
B.ARAP EMİRL. |
41.061,38 |
5.000,00 |
5.000,00 |
10.000,00 |
7.125,00 |
||
|
8 |
TÜRKİYE |
39.056,14 |
2.000,00 |
7.000,00 |
9.000,00 |
6.777,05 |
||
|
9 |
TÜRKİYE |
8.500,00 |
1.000,00 |
1.000,00 |
2.000,00 |
|||
|
10 |
İSRAİL |
90.556,14 |
12.000,00 |
10.000,00 |
22.000,00 |
15.920,00 |
